Register Project Neocalvinisme

Weigel, Valentin (1533-1588)

Bio

Werk

Christelijke Encyclopaedie¹ V,701

Weigel (Valentin), was een Luthersch predikant, die wegens zijn Christelijken wandel algemeen geacht werd. Hij werd geboren in 1533 te Groszenhayn, studeerde in Leipzig en Wittenberg in 1567, en was predikant te Zschopau tot zijn dood in 1588. Zijn richting was mystisch-theosofisch. Hij was onder den invloed gekomen van Tauler en Paracelsus. Zijn hoofddoel was de inwendige kerk, die boven alle belijdenis gaat, het inwendige woord, d.i. Jezus Christus dat boven alle woorden, ook het Woord Gods gaat, en de inwendige gerechtigheid en heiligheid, die boven alle toegerekende gaat, te vinden. Hij vond in den mensch den microcosmos van het heelal, en de wasdom der heiligmaking in den mensch was de voortdurende menschwording Gods in hem. Eenerzijds was hij mysticus en quiëtist en anderzijds was hij gnosticus en speculatief filosoof. Hoewel hij eigenaardige gedachten koesterde, was hij toch geen bepaalde dwaalgeest, want hij onderteekende nog de formula concordiae. Zijn geschriften werden eerst na zijn dood in het licht gegeven, o.a. Erkenn dich selbst, der gülden Griff, Dialog von Christentum, Vom himmlischen Jerusalem. Verschillende afwijkingen in de leer werden later op zijn naam gesteld. Zijn opvolger was Ben. Biedermann, die zijn gevoelens verbreidde en zijn boeken opnieuw aan den man bracht, waardoor hij in 1600 afgezet werd. Hoewel de dwalingen van Weigel niet zoo groot zijn geweest, als velen zeiden, was hij toch geen rechtzinnig Luthersch theoloog.

Ds J.H. Landwehr