Van de Boekentafel

Gereformeerde Kerkbode. Officiëel Orgaan van de Gereformeerde Kerken der Classis Gorinchem

9e jaargang, onder redactie van S.O. Los, M.A. van Pernis en K. Schilder
Gorinchem (Mij. tot Expl. van Antirev. Bladen in de Alblasserwaard, de Vijfheerenlanden en Omgeving) 1921v
5 (geen paginering) (26 november 1921)

a

Uit de Fonteinen des Heils, 25e jaargang, door Ds. W.H. Oosten. Uitgave van W. Kirchner, Amsterdam (Bloemgracht 133). Scheurkalender voor het jaar 1922.

Oprechte menschen, een verhaal uit de dagen der vaderen door August Bromhard. W. Kirchner, A’dam.

De kalender bevat, naast de gewone dagelijksche zon- en maanberichten, goede, eenvoudige en toch toesprekende stichtelijke lectuur en op de achterpagina verhalen e.d., de meeste niet zoo heel erg lang (wat wij verdienste achten). Het schild . . . ja, men kan er van zeggen, dat het de vergelijking met onze normale wandversiering in christelijke gezinnen wel degelijk kan doorstaan, al zal het dan geen begeerte wekken tot „reformatie” van onze wandversiering. De kalender is aan te bevelen. Ook het premieboek: Oprechte menschen (164 bl.) Men zou kunnen vragen of de schrijver genoeg liet uitkomen, dat theologische dogma-begrenzing en theologische ruzie niet hetzelfde zijn. Ik meen, dat in dit punt de zwakte van het verhaal ligt, en deze twee begrippen te veel door elkaar loopen. Toch is het verhaal goed te lezen; het geeft een aardigen kijk op den tijd na de kerkhervorming en wie met deze opmerkingen rekening houdt, kan werkelijk zijn vreugde beleven aan dit verhaal. Conclusie: kalender en premieboek kunnen we aanbevelen.

K. S.

De Spiegel, weekillustratie voor het christelijk gezin. Uitgave van W. Kirchner, A’dam. 16e jaargang, franco p. post f 2.05 per kwartaal.

De Spiegel gaat de laatste jaren zeer vooruit. Er is een merkbaar streven, om meer platen te geven, die bepaald voor ons christelijk leven van belang zijn en ik geloof dat, als er maar meer lezers komen, het aantal illustraties van het meer specifiek christelijk leven nog toenemen zal.

De verhalen? Eerlijk gezegd: ik heb ze nooit geregeld gevolgd, vanwege tijdsgebrek. Maar ik heb vóór ik deze recensie schreef, een dame ontmoet, wier smaak ik volkomen vertrouw, en die mij vertelde, meer dan eens verhalen uit de Spiegel te kunnen bezigen voor den evangelisatiearbeid. Me dunkt, dat hiermee de Spiegel zijn bestaansrecht bewezen heeft.

K. S.

H.S.S. Kuyper. Tweede reis naar Amerika. — W. ten Have, Amsterdam.

Een werkje naar het type van zulke reisbeschrijvingen: meer causerie dan betoog, meer een indeeling der stof naar de chronologie van het dagboek van wie schrijft dan naar de logische orde in het brein van wie leest. Zal men dat een gebrek noemen? Ik durf het niet. Want als de schrijfster anders gedaan had, zou ze waarschijnlijk minder gelezen worden.

We krijgen in dit werkje op zeer onderhoudende manier een verhaal over de lotgevallen der schrijfster tijdens zeereis en verblijf in Amerika. Ook in die meer onschuldig uitziende vertellinkjes zit een stuk practische levenswijsheid. Ons volk vindt er de gezonde calviniste in terug en voorzoover het zich met preek-kwesties inlaat, kan het zien dat de middelmatige hollandsche dominee beter werk van de exegese maakt (de Schriftverklaring) dan een van de besten in Amerika.

Daarnaast en daardoorheen (gansch gezellig) geeft de schrijfster indrukken van en nadere mededeelingen omtrent de Eerste Internationale Arbeidsconferentie te Washington. Dat vormt dus het meer zakelijke en meer universeel-belangrijke in dit geschrift. Wat de schrijfster zegt is van belang en geeft een goeden kijk op deze internationale beweging. Hetzelfde geldt van haar bespreking der Amerikaansche vrouwenbeweging, eigenlijk wel het beste van haar boek.

Wij achten lezing van dit werkje ten zeerste aanbevelenswaardig. Het verrijkt de ontwikkeling van den geest; de hier en daar wat al te veel door-elkaar-behandeling van de zaken doet er geen schade aan.

Bij een herdruk kunnen enkele taal- en stijlfouten nog verbeterd worden.

K. S.

De Reformatie. 2e jaargang. Uitgave Firma Oosterbaan en Le Cointre, Goes.

Wij hebben van dit blad reeds eerder gesproken en volstaan thans dus met een korte aanbeveling. De eerste jaargang is een verrassing geweest. Wie van het gereformeerde leven van dezen tijd op de hoogte wil zijn, kan dit blad niet voorbijgaan. Wekelijks 8 groote bladzijden voor f 1.25 per kwartaal — dat is voor bijna niemand bezwarend. En juist waar dit blad bedoeld het geref. leven tot ontwikkeling te brengen en de geesten langzaam maar gestadig daarvoor bereiden wil, daar is kennismaking met z’n inhoud niet alleen genot voor het heden, maar ook de weg om klaar te komen voor de toekomst. Wie geregeld De Reformatie op zijn huistafel neerlegt, zal zichzelf en zijn kinderen besparen het verdriet over komende wisselingen en nadere ontplooiing van ons kerkelijk leven, waarvan de zin onzen menschen ontsnapt. De groote verscheidenheid in de personen van redacteuren en medewerkers waarborgen, ook door de veelheid der rubrieken de rijke schakeering, waardoor dit blad tot nu toe zich onderscheidde.

K. S.

Naar wij vernomen hebben zal er met enkele dagen bij den uitgever J.H. Kok te Kampen een zeer belangrijke uitgave het licht zien. Een uitgave waarvan de verschijning reeds langen tijd met belangstelling werd tegemoet gezien. Bedoeld wordt de Kerkelijke Adviezen van wijlen Prof. Dr. F.L. Rutgers.

Nog tijdens zijn leven werd er bij den Hoogleeraar sterk op aangedrongen om zijn talrijke en in den regel zoo belangrijke en gewichtige Adviezen door den druk meer bekend te maken, en tenslotte heeft Z. Hooggel. daarvoor dan ook zijn toestemming gegeven.

Maar het heeft een ontzaglijken arbeid gekost om deze in den loop van vele jaren gegeven, en overal verspreide Adviezen te verzamelen en te ordenen.

Dit is echter thans geschied, en de Adviezen zijn geordend in de volgorde der Artikelen van de Kerkenordening. Aan het einde zal een uitvoerig Register worden opgenomen.

Het geheele werk zal in twee kloeke deelen compleet zijn. Het eerste deel is zoo goed als afgedrukt, het tweede zal spoedig daarop volgen.

Ongetwijfeld zal het bericht der verschijning van dit hoogst belangrijke Standaardwerk door onze Kerken met groote voldoening worden vernomen.

K. S.

Mr. A. Anema. Onze tijd en onze roeping. Een woord aan ons Gereformeerde volk. Drukkerij Libertas, Rotterdam 1921.

Dit is een merkwaardig werk.

Allereerst door het echt-professorale. Op elke bladzij spreekt de professor en op geen enkele pagina kondigt hij zich aan als zoodanig. Groote lijnen worden getrokken, in breede trekken wordt de ontwikkeling van het gereformeerde leven in onzen tijd geteekend. Toch geen citaten, geen titels, geen verwijzingen, geen namen. Alleen maar het hoofdzakelijke. Doodeenvoudig en toch wezenlijk magistraal.

Ik zeg niet, dat dit de eenige manier is. Maar het is wel de manier voor iemand, die wat te zeggen heeft, dat hij zelf een tijdwoord zou willen noemen.

Prof. Anema is de echte professor in dit werkje. Hij laat zien de verschillende stroomingen in ons kerkelijk leven, weegt ze nauwkeurig en — komt niet tegen heug en meug aandragen met pogingen tot oplossing van de kwestie. Hij voelt de moeilijkheden beter dan menige criticaster en is hartgrondig overtuigd, dat men met race-hervormingen, met hard van stapel loopen, met verkettering, niets opschiet. Hij laat eerst de dieper liggende oorzaken zien an de hangende geschilpunten, tusschen wat men nu eenmaal noemt „ouderen” en „jongeren” en toont aan beiden, dat geen reformatie vrucht zal voortbrengen als men niet eerst doet, wat hij doet: de zaak principieel onderzoeken, de dieper liggende oorzaken opsporen en elke kwaal genezen willen naar haar aard en naar den aard van den patiënt.

Prof. Anema is de echte professor. Hij weet het niet alleen en hij kan het niet alleen. Zelfs heeft hij de hulp noodig, o jongeren, van de dominees, die stijve dogmatische catechismus-preekende dominees. Als die niet helpen, komt volgens de professor de zaak toch niet verder.

Zonder in alles het met dit werkje eens te zijn, juich ik het van harte toe. Alleen door op die manier te redeneeren brengt men de toekomst dichterbij en de kerken vooruit. De kracht en de beteekenis van dit geschrift ligt in de eerlijke poging om de diagnose zuiver te stellen. Dat is beginnen bij het begin.

K. S.

a. Niet eerder opnieuw gepubliceerd.