Dogma en School

Gereformeerde Kerkbode. Officiëel Orgaan van de Gereformeerde Kerken der Classis Gorinchem

8e jaargang, onder redactie van S.O. Los, M.A. van Pernis en K. Schilder
Gorinchem (Mij. tot Expl. van Antirev. Bladen in de Alblasserwaard, de Vijfheerenlanden en Omgeving) 1920v
15 (geen paginering) (16 april 1921)

a

De Heer M.A.A. v.d. Poel schrijft ook over de school Die zucht ook al onder het dogma. „Iedere politieke partij of kerkelijke secte van dezen tijd kan . . . een eigen school stichten . . . . Iedere sekte- of andere school streeft er feitelijk naar, zijn (haar) leerlingen te vormen tot gewillige volgelingen van hen, die de school in hun macht hebben. Zoo wordt de verdeeldheid onder ons volk metterdaad aangekweekt . . . . Met voeten wordt getreden het recht van ieder kind om opgevoed te worden tot een harmonisch ontwikkeld mensch . . . Thans gaan de onderwijzers . . . . uit van de meest onderscheiden theoretische beginselen, zonder rekening te houden met den werkelijken aard, het werkelijke wezen van het te onderrichten kind.”

Ik meen, dat de schrijver klaagt zonder noodzaak.

En dat hij, waar het wel noodig is, niet klaagt.

Ik heb wel eens gehoord van onderwijsinrichtingen, die niet uitgingen van een politieke partij noch van een kerk (een H.B.S. of gymnasium b.v.) waarop de leerlingen ietwat officieus door den eenen leeraar in de zielsverhuizingstheorie werden ingewijd en een uur later door een anderen leeraar daarover werden gecondoleerd. Harmonisch ontwikkelde menschen kweekt men zoo niet. En aangezien het dogma niet de geesten belemmert, doch wel, zoolang daar geen rijpheid van denken is, de eenheid brengt in de opvoeding, een eenheid, waarnaar de heer v.d. Poel zoo verlangt, daarom zijn zulke gymnasia met zulke onderwijsmethoden levende argumenten voor het bizonder onderwijs.

Trouwens, de heer v.d. Poel is daar ook sterk voor. Pleit hij niet voor een school, die geheel vrij is, zóó vrij, dat ze de beginselen der anthroposophie (het stelsel van Steiner en den Heer v.d. Poel) kan toepassen?

Nu zijn we, waar we wezen willen.

Wij verlangen naar een school, waar stelselmatig en harmonisch ons dogma aan onze kinderen wordt getoond in zijn waarde.

De Heer v.d. Poel verlangt een school, waar stelselmatig en harmonisch zijn dogma aan zijn kinderen wordt getoond in zijn voor hem reëele waarde.

Wij danken den leeraar bij het openbaar onderwijs voor dit onverwacht pleidooi voor de vrije school. Alleen geve hij ze een anderen naam, waar ze reeds er is en schudde met ons het hoofd over zulke onderwijs-inrichtingen, waar ze nog niet is, hoewel soms gedaan wordt, als of ze er is, door een leeraar op zijn eigen houtje dan.

K. S.

a. Niet eerder opnieuw gepubliceerd. Vgl. ‘Het vermomde dogma’, Gereformeerde Kerkbode Classis Gorinchem 8 (1920v) 15 (16 april 1921) en ‘Excuses?’, Gereformeerde Kerkbode Classis Gorinchem 8 (1920v) 16 (30 april 1921).