Vier pooten en twee oogen

Gereformeerde Kerkbode. Officiëel Orgaan van de Gereformeerde Kerken der Classis Gorinchem

8e jaargang, onder redactie van S.O. Los, M.A. van Pernis en K. Schilder
Gorinchem (Mij. tot Expl. van Antirev. Bladen in de Alblasserwaard, de Vijfheerenlanden en Omgeving) 1920v
1 (geen paginering) (2 oktober 1920)

a

Onze lezers herinneren zich, dat in het nummer van 7 Aug. 1920 b is gegeven een citaat van Dr. A.H. de Hartog, door wien de mededeeling, dat juist in de 6e maand Gabriël, de engel, tot Maria kwam, aldus verklaard werd, dat hier gedoeld wordt op het zwoegen der menschheid: „want zes is het getal van het zwoegen, van de zwoegers; immers, een paard heeft 4 pooten en 2 oogen”.

Dr. de Hartog schrijft mij nu, dat hij de volksuitdrukking „van zessen klaar”, vier flinke voeten, twee scherpe oogen, heeft toegelicht.

Ik vermeld dit eerlijkheidshalve. Niet, om daarmee toe te geven, dat mijn citaat onjuist was. Ik heb Dr. de H. bericht, dat dit letterlijk onder zijn preek zóó uit zijn mond is opgeschreven. Op de waarheid van mijn bericht kan ik dus niets laten afdingen. Alleen acht ik me geroepen, van het schrijven van Dr. de Hartog melding te maken, omdat ik natuurlijk gaarne geloof, dat deze geheel te goeder trouw mij geschreven heeft, dat hij dus blijkbaar vergeten is, dat hij ’t zóó gezegd heeft 1) en dus achteraf deze wel wat vreemde exegese niet meer voor zijn rekening neemt.

Ik zelf zou er niet aan gedacht hebben, deze woorden publiek te maken, indien niet de wijze, waarop Dr. de H. in zijn geschreven woord met de bijbelsche getallen te werk gaat, de hypothese begrijpelijk maakte dat het hem hier in het gesproken woord eveneens ten volle ernst was. Dr. de H. schrijft toch ook wel dingen, die voor mij met de paard-exegese op één lijn staan.

Al handhaaf ik dus mijn bericht geheel, toch verblijdt het mij, deze nadere aanvulling te kunnen geven.

K. S.

1. In een tweede schrijven erkent Dr. de H. dan ook de mogelijkheid van de juistheid van het bericht, mits dan de uitspraak bezien worde onder het oogpunt van „van zessen klaar”. Verschil blijft er dus in onze opvatting.

a. Niet eerder opnieuw gepubliceerd.

b. Vgl. ‘Preekstoelrariteiten’, Gereformeerde Kerkbode Classis Gorinchem 7 (1919v) 18 (12 juni 1920).