Hoofdstuk IV. Grand Rapids

Den 24^en Juni eindigde de vergadering der Synode. Na den middag nam ik van de broeders afscheid en begaf mij, onder vriendelijk geleide van den Major van Muskegon en van eenige vrienden, naar het station. Mijn reis ging nu naar Grand Rapids, het Jeruzalem der Christelijke Gereformeerde Kerk, waar zij haar Theologische School en College heeft en dertien kerken.

Grand Rapids is evenals zoovele Amerikaansche steden in korten tijd tot krachtige ontwikkeling gekomen. In 1834 begon de emigratie daarheen te trekken, en thans is het een schoone, welvarende stad met 120,000 inwoners, een stad van kerken en van fabrieken. Duizenden arbeiders vinden daar werk. Hun verdienste bedraagt ongeveer 2 à 3 dollars per dag, zoodat zij het over het algemeen maatschappelijk ruim hebben, goed gekleed gaan en goede woningen hebben. Ik had het genoegen een van de vele meubelfabrieken te bezoeken, waar een 500 tal arbeiders werkten. Elk werkman bewerkt slechts een klein deel van het meubelstuk, zoodat zij, |25| geholpen door uitstekende machines, een bewonderenswaardige vaardigheid verkrijgen in het bewerken van het onderdeel, dat hun toevertrouwd is, maar in den regel niet in staat zijn een ander deel goed te bewerken. Bijna geen enkel werkman kan een geheel meubelstuk vervaardigen. Er zijn in Grand Rapids meer dan 100 meubelfabrieken, waaronder reusachtig groote, die ten deele door waterkracht van de watervallen van den Grand River gedreven worden. De waarde van het gefabriceerde bedroeg in 1900 25 millioen dollars.

Grand Rapids vertoont het type van alle Amerikaansche steden. De Europeesche steden hebben een lange historie doorgemaakt, zijn in het bezit van oude historische monumenten en hebben in de oudste deelen veelal nauwe en kromme straten, dateerend uit den ouden vestingtijd, toen vele menschen in een kleine versterkte plaats beschutting zochten tegen de vijanden. Maar de Amerikaansche steden hebben, het oudste deel van New-York en van enkele andere Oostersche steden uigezonderd, geen historie. Zij zijn allen naar hetzelfde rechthoekige plan aangelegd met straten van 60 à 80 M. breedte, die rechthoekig elkander snijden. In het drukke handels-en winkelkwartier zijn de huizen veelal van steen, en aan elkander gebouwd, terwijl de straten met asphaltplaveisel bedekt zijn. In de deftige wijken staan de woningen der meergegoeden villa’sgewijze, eenige meters hooger dan de straten, met nette tuintjes. Dit deftige kwartier, met zijn schaduwrijke boomen aan weerszijden van den weg, geeft een keurigen indruk. De buitenwijken van de stad zijn over het algemeen hol bebouwd. Aan de slecht onderhouden wegen met goede side-walks (zijpaden), staan de |26| huizen der kleinere burgers en arbeiders. Ook deze huizen zijn bijna alle omringd met tuinen.

De inrichting der huizen is natuurlijk nog al verschillend bij de deftige standen en bij de kleine burgers en arbeiders, maar in hoofdzaak volgt men dezelfde bouworde. Zoodra men binnenkomt, treedt ge een hall binnen, waarop alle kamers van het huis uitloopen en waar ook de trap naar boven uitkomt. In de nieuwere woningen vindt gij veelal geen deur uit de hall naar de aangrenzende kamers, maar treedt gij door de deuropeningen, met gordijnen aan de zijden, die kunnen gesloten worden, terstond in de kamer.

Vaste kleeden op de vloeren gebruikt de Amerikaan zeer weinig. Men is bang voor stof en voor drukte, en heeft daarom over het algemeen gladde houten vloeren, in rijkere huizen parketvloeren, waarover vloerkleeden gelegd worden. Een salon, waar de mooie meubels en allerlei kostbaarheden te pronk staan, gebruikt de Amerikaan in den regel niet. Achter de ontvang- en woonkamer vindt gij de eetkamer, de keuken, provisiekamer met een ijskast, terwijl aan de eene zijde van het huis, naast de huiskamer, een of twee slaapkamers zijn. De bovenverdieping is ingericht voor slaapkamers en, voor zooveel noodig, voor werk- en studeerkamer. Alle huizen hebben van voren en soms ook aan de zijden een veranda, of zooals de Amerikaan zegt „stoop” (stoep), waar men bijzonder gaarne, gezeten op een schommelstoel, van de frissche buitenlucht geniet.

De huizen hebben over het algemeen centrale verwarming. In sommige steden hebben onderscheidene huizen, of een deel van de stad gezamenlijke leiding voor centrale verwarming, zoodat hierdoor veel werk in huis wordt |27| uitgespaard, en men steeds warm water in huis heeft. In andere huizen heeft men, evenals dit in ons land geen onbekende zaak is, een machine in den kelder, die geregeld moet onderhouden. Voor dezen arbeid, evenals voor menigen anderen huiselijken arbeid, helpt de man de vrouw. Vrouwelijke dienstboden bieden zich weinig aan en zijn zeer duur, zoodat men in de burgerkringen weinig gebruik maakt van de hulp der dienstboden. De man helpt bij allerlei huiselijken arbeid, gaat zoo noodig naar den winkel om groente, fruit, brood en vleesch te halen. Dit vindt men in Amerika heel natuurlijk. Trouwens, wijl men weinig bediening kan krijgen, indien tenminste de beurs niet zeer ruim gevuld is, heeft de Amerikaansche huisvrouw het ver van gemakkelijk, vooral wanneer haar gezin met kleine kinderen is gezegend.

De stad Grand Rapids is gebouwd op den zacht golvenden grond aan de beide heuvelachtige oevers van den Grand River, niet ver beneden de „rapids” der rivier, van waar de stroom bevaarbaar is. Van Grand Rapids af is de Grand River geschikt voor de scheepvaart, tot waar hij bij het stedeke Grandhaven in het Michigan meer uitloopt.

Groot is het aantal van onze Nederlandsche stamgenooten, hier gevestigd. Zij tellen bijna het derde deel der bevolking. Bijna uitsluitend herkomstig uit beslist Gereformeerde kringen, houden zij over het algemeen vast aan de Gereformeerde waarheid. Van de 26 Nederlandsch Gereformeerde Kerken zijn een negental van de Hollandsch-Gereformeerde Kerk, een dertiental van de |28| Christelijke Gereformeerde Kerk, twee oud-Gereformeerde Kerken en een Hollandsch-Baptistische Kerk. Er zijn slechts weinigen, die wat voor de moderne leer voelen, zoodat de Moderne Kerk van Hugenholtz reeds lang zou zijn ineengezonken, indien zij niet door de Unitariërs uit Boston werd gesteund.

Hier in Grand Rapids heeft de Christelijke Gereformeerde Kerk haar Theologische School. De cursus duurt drie jaren. Het onderwijs wordt gegeven door vier professoren. De exegetische theologie wordt onderwezen door Prof. L. Berkhof, de historische vakken door Prof. G.D. de Jong, de systematische vakken door Prof. F.M. ten Hoor en de practische vakken door Prof. W. Heijns. Het aantal theol. studenten bedroeg ten vorige jare 31. Aan de Theologische School verbonden is het Calvin College, hetwelk in twee deelen ingedeeld is, de voorbereidingsschool met een vierjarigen cursus, waaraan naast hen, die voor het academisch onderwijs wenschen opgeleid te worden, ook jongens en meisjes als leerlingen toegelaten worden, die voor onderwijzer studeeren, of die slechts een algemeene ontwikkeling begeeren. Zij die de voorbereidingsschool hebben afgeloopen en voor het academisch onderwijs wenschen voorbereid te worden, volgen nog drie jaren het onderwijs aan het College. Aan het College studeerden in den cursus 1910/11 33 leerlingen, en in de voorbereidingsschooi 161. Door een 14tal leeraren, in Amerika ook professoren genoemd, wordt het onderwijs gegeven in de Latijnsche, Grieksche, Nederlandsche, Engelsche, Duitsche en Fransche taal, letterkunde en historie, en voorts in Mathesis, Chemie, Physica, Biologie, Geschiedenis der Philosophie, Psychologie, Logica, Opvoedkunde, Sociologie, Zoölogie, Botanie, Aardrijkskunde, |29| Staathuishoudkunde en Bijbelkunde. Behalve door de Professoren aan de Theologische School, die onderwijs geven in de Geloofsleer, de Bijbelkunde, het Hebreeuwsch en Bijbelsche Archaeologie, zijn als professoren verbonden aan het College A.J. Rooks A.M., K. Schoolland, J.G. van den Bosch, B.K. Kuiper, A.E. Broene, W. Rinck, J. Broene, J.P. van Haitsma, en twee assistenten. Het Calvin College staat als wetenschappelijke inrichting goed bekend en oefent een gezegenden invloed uit. De diploma’s, aan de voorbereidingsschool behaald, geven, zonder examen, toegang tot de Universiteit van Michigan, te Ann Arbor. Het schoolgebouw zelf is opgetrokken van rooden steen, en maakt, op den hoek van de Fitth en Madison Avenues, den indruk van een verheven bouwwerk.

Eene andere kostelijke inrichting in Grand Rapids is The Ryerson Free Library, een prachtig gebouw, in 1904 gesticht, rijk ingericht, met een groote bibliotheek, goed ingerichte studie- en leeszalen, waar elk belangstellende vrij genieten kan in de kostbare verzameling boeken en tijdschriften. |30|